مقایسه نتایج مدل های RWEQ وIRIFR در تعیین تاثیر نوع مدیریت اراضی بر فرسایش بادی

فرسایش خاک توسط باد زمانی رخ می‌دهد که سرعت باد از آستانه فرسایش خاک بیشتر باشد و سطح خاک با گیاهان، باقیمانده آنها، زبری‌های سطح (ناهمواری‌های سطح) خاک یا موانع دیگر حفاظت نشده باشد. با توجه به لزوم برآورد مقدار فرسایش برای برنامه‏ریزی حفاظت خاک تا کنون روش‏ها و مدل‏های مختلفی برای برآورد آن ارائه شده است. در این پژوهش مقدار فرسایش و رسوبدهی واحدکاری مختلف (اراضی شوره‏زار و پف کرده، کشاورزی، تاغ‏زار، فرسایش یافته مارنی) با بهره‌گیری از دو مدل RWEQ و IRIFR مورد بررسی قرار گرفت. بررسی خروجی‏های دو مدل نشان داد که روند کلی فرسایش‏های اندازه گیری شده در رخساره‏های مورد بررسی به‌طور تقریبی یکسان است (در رخساره اراضی شوره‏زار بیشترین و اراضی کشاورزی (گندم) کمترین)، اما مقادیر عددی فرسایش خاک در مدل RWEQ در بعضی رخساره‏ها از مدل IRIFR کمتر و در برخی دیگر بیشتر بود. این امر به علت تفاوت‏های موجود در فن آوری براورد فرسایش بادی در مدل می‏باشد. همچنین مقدار فرسایش میانگین در سطح کل منطقه بر پایة مدل RWEQ مقدار  ton/ha/Y7/15 و طبقه ((III-II برآورد شد. بررسی‏های انجام شده در رخساره‏های مختلف با مدل IRIFR نشان داد که به‌غیر از رخساره‏های تاغ‌زار عدم وجود پوشش گیاهی بیشترین عامل تاثیرگذار فرسایش در سایر رخساره‏ها می‌باشد. نتایج نشان دهندة این است که استفاده از مدل RWEQ می‏تواند با توجه به شرایط کمبود داده‏ها، به‌ویژه داده‏های بادسنجی موجود در ایران، برای برآورد کمی فرسایش و پایش سالانه و ماهانه و پیش‌بینی نقش تغییر پوشش و مدیریت اراضی بر فرسایش بادی مناسبتر از IRIFR باشد.